1Denizin kumu üzerinde durdum. Denizden yükselen bir canavar gördüm. Canavarın on boynuzu, yedi başı, boynuzlarının üzerinde on tacı ve başlarının üzerinde Tanrı’ya karşı küfürler içeren adları vardı.
Yunanna görümünde denizin kıyısında duruyordu. Denizden bir canavar yükseliyordu. Bununla bağlantılı olarak, Daniel peygamber de “büyük denizden” çıkan dört canavar gördü. (Kutsal Kitap’ta bahsedilen “büyük deniz,” Akdeniz’dir [bkz. Çölde Sayım 34:6; Yeşu 1:4; Hezekiel 47:20, eski çeviri]).
Yeşaya peygamber, denizde yaşayan, “Livyatan” olarak adlandırılan bir varlığa dair şöyle konuştu: “O gün RAB Livyatan’ı, o kaçan yılanı, evet Livyatan’ı, o kıvrıla kıvrıla giden yılanı acımasız, kocaman, güçlü kılıcıyla cezalandıracak, denizdeki canavarı öldürecek.” dedi (Yeşaya 27:1, Kutsal Kitap; ayrıca bkz. Eyüp 41:34; Mezmur 74:14). “Livyatan,” Şeytan’ı resmediyordu. Yuhanna’nın gördüğü canavar, Şeytan’ın kullanacağı bir varlıktır.
Vahiy 12’de yedi başlı ve on boynuzlu bir ejderha görüldü. Vahiy 13’te yedi başlı ve on boynuzlu bir canavar görülüyor. Vahiy 12’deki ejderha ve Vahiy 13’teki canavarın arasındaki fark nedir? Vahiy 12’deki Ejderha Şeytan’ın kendisidir (12:8,12). Vahiy 13’teki canavar, Şeytan tarafından kullanılan imparatorluklar ve bu imparatorlukların önderleridir. Şeytan’ın ve canavarın yedi başı, yedi imparatorluk ve önderleridir (17:9-10). Ejderhanın yedi tacı yedi başının üzerindeydi. Çünkü Vahiy 12 Şeytan’ın tarihte kullandığı ve gelecekte kullanacağı yedi imparatorluğun hepsini kapsadı (bkz. 12:3 yorumu). Oysa canavarın on tacı on boynuzunun üzerindedir. Çünkü Vahiy 13, bu imparatorluklardan biri hakkında anlatım yapıyor. Bu imparatorluk gelecekteki yedi yıllık sıkıntı süresinde ortaya çıkacak. On krallıktan oluşan bir ittifak (taçlı on boynuz) bu imparatorluk çerçevesinde iktidara gelecek (17:12). Canavarın yedi başı üzerinde “Tanrı’ya karşı küfürlü olan adları vardı.” Her yedi imparatorluk, Tanrı’ya karşı gelen hükümdarlıklardır.
2Gördüğüm canavar bir parsa benziyordu. Ayakları bir ayınınki gibi ve ağzı bir aslanınki gibiydi. Ejderha ona kuvvetini, tahtını ve büyük bir yetki verdi.
Yuhanna’nın gördüğü canavarın tarifini anlamamız için Daniel peygamberin gördüğü bir düşü hatırlamamız gerekir. Daniel Akdeniz’den çıkan dört yaratık gördü. İlk üç yaratık sırasıyla bir aslana, bir ayıya ve bir parsa benziyordu. Dördüncü yaratığın büyük demir dişleri vardı. Dördüncü yaratık “korkunç” ve “ürkütücüydü” (bkz. Daniel 7:1-7). Daniel’in gördüğü dört yaratık, dünyada krallık sürecek olan dört imparatorluğu simgeliyordu (Daniel 7:17). Daniel’in gördüğü aslan, ayı ve pars sırasıyla Babil, Med-Pers ve Yunan İmparatorluklarını simgeliyordu. Daniel’in gördüğü dördüncü yaratık Roma İmparatorluğu’ydu. Daniel bu dört imparatorluğu kendi zamanından ileriye bakarak gördü. Oysa Yuhanna aynı dört yaratığı kendi zamanından geriye bakarak gördü. Bunun için Yuhanna “pars, ayı, aslan” sırasını takip ederek bunlardan bahsetti. Ancak Yuhanna’nın gördüğü “canavar,” bu üç imparatorluğun bazı niteliklerini birleştiriyordu. Yuhanna’nın gördüğü canavarın ayakları, Medler ve Perslerin ayakları, ağzı ise Babillilerin ağzı gibiydi. Bütün olarak bu canavar eski Yunanlara benziyordu (bu tarif Vahiy 17:11’le ilgili olarak daha fazla açıklanacak). Yuhanna’nın gördüğü, bu nitelikleri birleştiren canavar, Roma İmparatorluğu’ydu.
Fakat Yuhanna’nın gördüğü canavarın yedi başı vardı. Vahiy 12’de anlatılan Ejderha’nın yedi başı sırasıyla Mısır, Asur, Babil, Med-Pers, Yunan, Roma I ve Roma II İmparatorluklarını simgeliyordu (bkz. 12:2’ye ilişkin notlar). Vahiy 13’te denizden yükselen canavarın yedi başı aynı imparatorlukları simgeliyor. Çünkü Canavar, Ejderha tarafından kullanılan hükümdarlıkların simgesidir. Yuhanna’nın gördüğü Roma canavarının “on boynuzu,…boynuzlarının üzerinde on tacı” vardı. Bu on krallıktan oluşan ittifak, antik Roma’nın gelecekteki yeni oluşumunun (Roma II) çerçevesinde iktidara gelecek (ayrıca bkz. Daniel 7:7-8,23-27). Şeytan, yedi yıllık sıkıntı süresinde Roma II İmparatorluğu’nu kullanacak: “Ejderha ona [canavara] kuvvetini, tahtını ve büyük bir yetki verdi.”
3Canavarın başlarından biri sanki kılıçtan geçirilerek öldürüldü. Canavarın ölümcül yarası iyileştirildi. Bütün dünya canavara hayran kaldı. 4Canavara yetkiyi vermiş olan ejderhaya tapındılar. “Kim Canavar’a benzerdir? Kim onunla savaşacak kuvvettedir?” diyerek canavara da tapındılar.
Canavarın yedi başı hem yedi imparatorluğu hem de bu yedi imparatorluğun krallarını simgeliyor (Vahiy 17:9-10). Kılıçtan darbe almış olan canavara bir heykel yapılacak (ayet 14). Buna göre, ölümcül yarası iyileşen canavar bir kişidir. Ancak bu canavar Vahiy 17’de bir imparatorluk olarak da açıklanıyor. Buna göre, darbe almış olan bir imparatorluğun iyileşmesi de söz konusu olabilir. Bu görüş, Vahiy 17:8-11 ayetlerine uyumludur. Tarihte yok olmuş olan bir imparatorluk tekrar ortaya çıkacak (bkz. Vahiy 17:9-10). Bu imparatorluğun önderinin alacağı bir yara da iyileşecek. Bu diktatörün ölümcül yarasının iyileşmesi, İsa Mesih’in ölümden dirilişine dair aldatıcı bir taklit olacak. Yarası iyileşen diktatör – sahte Mesih – “sanki kılıçtan geçirilerek öldürüldü.” Şeytan, bu önderin sahte ölümden dirilişini kullanarak dünyayı aldatacak. Bütün dünya sahte Mesih’e hayran kalacak.
Tanrı’dan gönderilen tek Mesih, İsa’dır. Tanrı’nın ebedî Oğlu olan İsa Mesih’e tapınan insanlar, Mesih’e tapınmakla Tanrı’ya yücelik veriyorlar. Fakat Yuhanna’ya gösterilen sahte Mesih, Şeytan’ın kullanacağı, bu dünyaya ait olan bir insan olacak. Aldatılarak bu kişiye hayran kalan insanlar ona tapınacaklar. İnsanlar, Şeytan’ın yetki verdiği sahte Mesih’e tapınmakla Şeytan’ın kendisine tapınmış olacaklar. İsrail, Musa’nın önderliğinde Tanrı tarafından mucizevî bir şekilde Mısır’dan kurtulduğu zaman, “İlâhlar arasında senin gibi kim vardır, ya RAB? Kudsiyette celil, senalarda heybetli, hârikalar yapan, senin gibi kim vardır?” diye ikrar etti (Mısır’dan Çıkış 15:11, eski çeviri). Fakat gelecekte Şeytan tarafından aldatılan dünyanın halkları sahte Mesih hakkında, “Kim Canavar’a benzerdir? Kim onunla savaşacak kuvvettedir?” diyecekler. Tanrı sadece kısa bir süre için Şeytan’a ve Şeytan’ın kullandığı sahte Mesih’e bu şekilde tapınılmasına izin verecek.
5Büyük sözler söyleyen ve küfürler eden bir ağız ona verildi. Kırk iki ay kadar savaşma yetkisi de ona verildi. 6Canavar, Tanrı’ya karşı küfür etmek için ağzını açtı. Tanrı’nın ismine ve meskenine, yani gökte oturanlara küfretti. 7Kutsallarla savaşıp onları yenmesi için canavara izin verildi. Ona her kavim, halk, dil ve ulus üzerinde yetki verildi. 8Dünya kurulduğundan beri katledilmiş olan Kuzu’nun Yaşam Kitabı’nda ismi yazılmamış olan, yeryüzünde oturanların hepsi canavara tapınacaklar.a
a Katledilmiş olan Kuzu’nun Yaşam Kitabı’nda dünya kurulduğundan beri ismi yazılmamış olan, yeryüzünde oturanların hepsi canavara tapınacaklar. şekilde de çevrilebilir.
Sahte Mesih’i Vahiy kitabında ilk kez bölüm 6’da gördük. Beyaz bir at üzerinde oturuyordu. Silah olarak sadece bir yayı vardı. Fakat kendisine bir taç verildi. “Yenerek çıktı ve yenmek amacıyla gitti” (6:2). Yukarıdaki ayet 5-8’de “verildi” sözcüğü dört kez bulunuyor. Şeytan gelecekte, “Canavar” olarak adlandırılan sahte Mesih’e yetki verecek (ayet 4). Tanrı bu kötü dünya önderinin hareketlerine kırk iki aylık bir süre için izin verecek. Sahte Mesih muhtemelen Roma II ittifakının bir temsilcisi olarak İsrail’le yedi yıllık bir antlaşma yapacak. Ancak bu önder, bu yedi yıllık sürenin ortasında asıl kötü niyetine göre hareket ederek İsrail’e karşı savaşacak ve İsrail’i yenecek (bkz. Daniel 9:27). Bu kişi, yedi yıllık sıkıntı süresinin ortasından itibaren Roma II’nin mutlak güç sahibi olacak (bkz. sonraki paragraf). Dünyanın ulusları bu kişinin önderliğinde Yeruşalim kentini “kırk iki ay ayak altında çiğneyecekler” (11:2).
Daniel peygamber Yuhanna’nın gördüğü “canavar” hakkında bir açıklama yaptı: “Ben gözümü dikmiş boynuzlara bakarken, onların arasından daha küçük başka bir boynuz çıktı. İlk boynuzlardan üçü onun önünde söküldü. Bu boynuzun insan gözü gibi gözleri, böbürlenen bir ağzı vardı” (Daniel 7:8, Kutsal Kitap). Roma II ittifakı 10 kraldan oluşmuş olacak (canavarın on boynuzu). Bu kralların arasından başka bir kral (“daha küçük başka bir boynuz”) ortaya çıkacak. Sonradan ortaya çıkan kral, Roma II ittifakının 10 kralının üçünü yenecek. Bu kral iyi, güvenilir bir insana benzeyecek (“insan gözü gibi gözleri vardı”). Ancak ağzıyla onun gerçek kişiliği belli olacak (“böbürlenen bir ağzı vardı”). Roma II İmparatorluğu’nun içinden çıkan, kötü niyetli olan bu kral Roma II’nin mutlak güç sahibi olacak. Onun ağzı Babilliler gibi konuşacak (ayet 2). Onun önderliğinde Babil’de bulunan yeni bir ticaret merkezi güç kazanacak (bkz. Vahiy 17:11; 18:1-24). Sahte Mesih olan bu “canavar,” her kavim, halk, dil ve ulus üzerinde yetki sahibi olacak. Bu kişi Tanrı’nın ismine ve Tanrı’nın gökte oturan halkına küfredecek. Kuzu’nun Yaşam Kitabı’nda ismi yazılmamış olan, yeryüzünde oturanların hepsi sahte Mesih’e tapınacak.
9Kulağı olan varsa, işitsin. 10Esirleri olan varsa, [esir olarak] gider. Kılıçla [öldüren] olursa, onun öldürülmesi gereklidir. Kutsalların sabrı ve imanı bundadır.
Vahiy 2-3 bölümlerinde bulunan, kiliselere yazılan mesajlarda, “Kulağı olan, Ruh’un kiliselere ne dediğini işitsin.” cümlesi 7 kez bulunuyor. Yukarıdaki 9. ayet, bu cümleden farklı olarak sadece “Kulağı olan varsa, işitsin.” diyor. Bu ayette “kilise” kelimesi kullanılmadı. Çünkü kiliselerdeki gerçek imanlılar yedi yıllık sıkıntı süresinden önce İsa Mesih tarafından dünyadan alınacaklar.
Kiliselerdeki imanlılar dünyadan alındıktan sonra, Tanrı’nın kullanacağı 144 bin tanık (Vahiy 7:2-8) ve 2 peygamber (Vahiy 11:3-12) aracılığıyla İsa Mesih hakkındaki Müjde dünya çapında duyulacak (Matta 24:14). Her ulustan birçok kişi Mesih’e iman edecek. Yukarıdaki ayet 10, “esirleri olan” ve “kılıçla öldüren” bir kişi veya kişilerden bahsediyor. Yuhanna’nın gördüğü Canavar, yedi yıllık sıkıntı süresinde İsa’ya iman edecek olan pek çok insanı esir edecek veya öldürecek. Fakat Tanrı, ayet 10’un dediği gibi, bu imanlıları esir eden veya kılıçla öldüren canavara karşılık verecek. Sahte Mesih ve ordusu esir olarak gidip öldürülecek. Tanrı’nın halkı bu güven sayesinde sabredecek.
11Yerden yükselen başka bir canavar da gördüm. Bir kuzunun boynuzlarına benzer iki boynuzu olduğu halde bir ejderha konuşuyormuşçasına konuşuyordu. 12Birinci canavarın tüm yetkisini onun gözetiminde kullanıyordu. Dünyayı ve dünyada oturanları, ölümcül yarası iyileştirilmiş olan birinci canavara taptırıyordu. 13Büyük belirtiler gerçekleştirip ateşi insanların gözleri önünde gökten yere indiriyordu.
Yuhanna’nın gördüğü ilk canavar denizden geldi. İlk canavar, Şeytan’ın gelecekte kullanacağı bir dünya önderidir. Sonrasında Yuhanna ikinci bir canavar gördü. Bu canavar yerden yükseldi. Dış görünüş olarak bir kuzuya benzeyen ikinci canavar, Şeytan’ın konuştuğu gibi konuşuyordu. Şeytan’ın ilk canavara verdiği yetkiyi kullanma hakkı ikinci canavara da verildi. İkinci canavar bu yetkiyi dünyayı ilk canavara tapmaya ikna etmek ve zorlamak için kullanıyordu. Yerden yükselmiş olan ikinci canavar büyük belirtiler yaparak dünyayı aldatıyordu. Hatta bu canavar, insanların gözlerinin önünde gökten ateş yağdırıyordu.
Şeytan’ın her zamanki niyeti dünyayı aldatmaktır. Doğru ve gerçek olanın yerine yanlış ve sahte bir taklit koymak, İblis’in kullandığı bir taktiktir. Tanrı, Malaki peygamber aracılığıyla, “RAB’bin büyük ve korkunç günü gelmeden önce size Peygamber İlyas’ı göndereceğim.” dedi (Malaki 4:5, Kutsal Kitap). İlyas peygamber dua ettiği zaman gökten bir ateş düşüp sunaktaki kurbanı yaktı (bkz. 1. Krallar 18:36-39). İlyas peygamber Tanrı’yı yüceltmek amacıyla bu mucize için dua etti. Tanrı’nın gelecekte kullanacağı iki tanık hakkında Vahiy 11:3-12’de bir anlatım var. Bu iki peygamberden biri muhtemelen İlyas’ın kendisi olacak (bkz. 11:5-6 yorum notları). Oysa Yuhanna’nın gördüğü ikinci canavar, Şeytan’ın kullanacağı bir İlyas taklidi olabilir. Çünkü ikinci canavar, İlyas’ın yaptığı gibi gökten ateş indirecek. Fakat bu sahte İlyas, Şeytan’ın dünya önderi olan birinci canavarı yüceltmek amacıyla bunu yapacak. İkinci canavardan Vahiy kitabında iki kez (19:20; 20:10) “sahte peygamber” olarak bahsediliyor. Yedi yıllık sıkıntı süresinde yerden yükselecek olan bu sahte peygamber bir Yahudi olabilir. Böylece İsrail halkı da bu kişi tarafından daha kolayca aldatılır. Rab İsa bu süreyle ilgili olarak açıklama yaparken şöyle dedi: “Çünkü yalancı Mesihler ve yalancı peygamberler kalkıp büyük alâmetler ve hârikalar yapacaklar, şöyle ki, mümkünse seçilmiş olanları bile saptıracaklar.” (Matta 24:24, eski çeviri). İsa ayrıca dağdaki vaazında, “Yalancı peygamberlerden sakının; onlar size koyun esvabında gelirler, fakat iç yüzden kapıcı kurtlardır.” sözleriyle uyarı verdi (Matta 7:15, eski çeviri). Yuhanna’nın gördüğü ikinci canavarın “bir kuzunun boynuzlarına benzer iki boynuzu” vardı. Ancak bu sahte peygamber, “bir ejderha konuşuyormuşçasına konuşuyordu.”
14Birinci canavarın gözü önünde belirtiler gerçekleştirmek için donatıldı. Belirtiler yüzünden bu canavar, yeryüzünde oturmakta olan Benimkileri aldatıyordu. Yeryüzünde oturanların, kılıçtan darbe almış ve sağ olan canavarın onuruna heykel yapmalarını söyledi.
Sahte peygamber olan ikinci canavar, gelecekte yapacağı belirtilerle çok kişiyi aldatacak. İsa bu günler hakkında öğrencilerine uyarı verdi: “Ve birçok yalancı peygamberler kalkıp bir çoklarını saptıracaklar. Ve fesat çoğalacağından ötürü, bir çokların sevgisi soğuyacak.” (Matta 24:11-12, eski çeviri). İsa’nın bu ayetlerde bahsettiği, sahte peygamberler tarafından saptırılan ve sevgisi soğuyan “birçoklar,” muhtemelen İsa’nın Kendisine yüzeysel bir şekilde inanan Yahudiler olacak. Ancak ikinci canavar bütün yeryüzünde oturanları aldatıp birinci canavarın onuruna bir heykel yapmalarını söyleyecek.
Birinci canavar hem bir imparatorluktur hem bu imparatorluğun önderidir. Bu kötü önderin onuruna yapılacak olan heykel, tarihte yaşamış olan Babil Kralı Nebukadnessar’ın onuruna yapılan heykeli andırıyor. Nebukadnessar, bütün milletlerin yere kapanıp kendi yaptırdığı heykele tapınmalarını emretti. Bu iki olay arasındaki benzerlik anlamlıdır. Çünkü Yuhanna’nın gördüğü birinci canavar Babil’in sesine benzeyen bir sesle konuştu (bkz. ayet 2 yorum notları). Ayrıca Vahiy 17:10-11 ayetleri Babil İmparatorluğu’nun tekrar var olmasını öngörüyor. Buna göre Yuhanna’nın gördüğü birinci canavar muhtemelen Roma II döneminde iktidara gelecek olan, Babil II dönemini başlatan bir önderdir. Bu kişi, sahte Mesih’tir.
15Canavarın heykeline soluk vermesi için de ona yetki verildi. Öyle ki canavarın heykeli konuşsun ve kimler canavarın heykeline tapmazsa onları öldürtsün.
Sahte peygamberin yapacağı belki en aldatıcı eylem, birinci canavarın cansız heykeline soluk vermek olacaktır. Sahte peygamber bunu nasıl yapacak? İblis’in verdiği yetkiyi kullanarak bir cin aracılığıyla bunu yapabilir. Elçi Pavlus, “Putperestler kurbanlarını Tanrı’ya değil, cinlere sunuyorlar.” dedi (1. Korintliler 10:20, Kutsal Kitap). Bir putun arkasında bir cin duruyor. Sahte peygamberin soluk verdiği heykel konuşmaya başlayacak. Sahte peygamber, dünyanın milletlerinin birinci canavarın heykeline tapmalarını isteyecek. İkinci canavar olan sahte peygamber, birinci canavarın heykeline tapmayanları öldürtme yetkisine sahip olacak.
16Küçük büyük, zengin fakir ve özgür köle herkesin sağ eline veya alnına damga vurduruyordu. 17Ayrıca bu damgaya sahip olmayan, yani canavarın ismine veya canavarın isminin sayısına sahip olanlar hariç, hiç kimseye alım-satım yaptırmıyordu. 18Burada bilgelik lazımdır: idraklı olan, canavarın sayısını hesaplasın. Çünkü sayısı, bir insanın sayısıdır. Onun sayısı 666’dır.
Tanrı’nın 144 bin kulu Vahiy 7’de alınlarında mühürlendi. Sahte peygamber, belki Tanrı’nın mührünün taklidini yaparak dünyadaki diğer insanların sağ ellerine veya alınlarına bir damga vurdurmak isteyecek. Çünkü Şeytan, dünyanın bütün milletlerine sahip olmak istiyor. Bu damgayı kabul etmeyen hiç kimse alışveriş yapamayacak. Sahte Mesih olan birinci canavarın ismi veya sayısı, kendisine boyun eğen her insanın sağ eline veya alnına bu damgayla yazılacak. Sahte Mesih’in sayısı “666” olacaktır.
Bu sayının anlamı nedir? Ayet 18, “idraklı olan, canavarın sayısını hesaplasın.” diyor. Ancak bu söz, ayet 9’daki teşvik sözünün olduğu gibi, yedi yıllık sıkıntı süresinde yaşayan insanlara hitap eden bir sözdür. Bu öğüt, kilise topluluklarına verilmedi. Çünkü Mesih, kilise döneminde Kendisine iman etmiş olan her insanı yedi yıllık sıkıntı süresi başlamadan önce dünyadan alacak. Sıkça konuşulan “666” sayısının anlamını bilmiyoruz. Sahte Mesih, yedi yıllık sıkıntı süresine dek ortaya çıkmayacak. Bu sıkıntı süresinde İsa Mesih’e iman edenler “666” sayısının anlamını çözebilecekler. Ayrıca ayet 18 canavarın sayısı hakkında “bir insanın sayısıdır.” diyor. Şeytan sahte Mesih’e güç, bir taht ve büyük yetkiler verecek. Ancak sahte Mesih, sadece bir insan olacaktır.
Muhtemelen hiç kimse böyle şartlı bir alım satım sisteminin nasıl uygulanabileceğini geçmişte tahmin edemedi. Yani alışveriş, insanların sağ eline veya alnına vurdurulan bir damga aracılığıyla nasıl dünya çapında engellenebilir? Bu soru bugünlere kadar cevapsız kaldı. Bugün böyle bir sistemin uygulanması gayet mümkün görünüyor. Yuhanna’nın vahiyde gördüğü günlere hızlıca yaklaşıyoruz.